Zespół Klasztorny Norbertanek w Żukowie
Historia Zespołu Klasztornego Norbertanek w Żukowie
Mimo że Żukowo to najmłodsze kaszubskie miasto, można w nim odnaleźć najstarsze poza Gdańskiem zabytki architektury na Kaszubach. Norbertanki sprowadził do Żukowa książę Mściwój I (zm. 1214 lub 1215), aby stworzyć zaplecze dla misji chrystianizacyjnej na obszarze Prus. Klasztor od początku był hojnie wspomagany przez okoliczne rody szlacheckie. Ostatnie lata życia spędziła w nim wnuczka Mściwoja I, księżniczka Damroka, bohaterka kaszubskich legend dotyczących Chmielna i jego okolic.
Nauka w żukowskim konwencie
Od początku istnienia żukowskiego konwentu istniała przy nim szkoła żeńska dla szlachetnie urodzonych panien, a od końca XIV w. również szkoła męska. Panien uczono robótek ręcznych, w tym haftu, bowiem wszystkie szaty liturgiczne powstawały na miejscu. Z czasem powstała tu odrębna szkoła haftu, która wieki później dała początek haftowi kaszubskiemu.
Podobnie jak klasztor w Kartuzach, żukowski konwent skasowano w 1834 r. Rozbiórki uniknęły tylko: kościół konwentualny, część skrzydła mieszkalnego, XIX-wieczna plebania, stajnia, wozownia i figura św. Jana Nepomucena na dziedzińcu.
Kościół Wniebowzięcia NMP o głównie gotyckiej architekturze wznoszono w XIV i XV w., jego sklepienie i empora dla mniszek pochodzą z XVII w., a wieżę przebudowano w XVIII stuleciu.
Zabytki Zespołu klasztornego Norbertanek w Żukowie
Nad wejściem do zakrystii wisi krucyfiks z 1360 r., w bocznej kaplicy znajduje się mała alabastrowa rzeźba szkoły angielskiej z połowy XIV w. przedstawiająca pokłon Trzech Króli, a na północnej ścianie nawy umieszczono „ołtarzyk Mściwoja I” z 1515 r.
Z tego okresu pochodzi również niezwykle bogaty wczesnorenesansowy tryptyk znajdujący się na południowej ścianie prezbiterium. Obok niego stoi ołtarz główny z początku XVII w. z obrazem ze szkoły Hermana Hana. Warto też zwrócić uwagę na barokową ambonę i balustradę empory dla zakonnic z wizerunkami świętych i błogosławionych. Na chórze znajdują się barokowe stalle dla zakonnic oraz kunsztownie zdobiony tron przeoryszy.
Kościół św. Jana Chrzciciela
Na wzgórzu nieopodal zespołu poklasztornego wznosi się XIV-wieczny kościół św. Jana Chrzciciela, stojący niegdyś na centralnym placu wsi. Jako świątynia usytuowana za murami klasztoru był on przeznaczony dla świeckich. Liczne przebudowy nieco zatarły jego gotycki charakter.
Zwiedzanie zabytków
W budynku wozowni od 1990 r. mieści się muzeum parafialne. Na dolnej kondygnacji znajduje się ekspozycja prezentująca kulturę kaszubską okolic Żukowa, a także żukowską szkołę haftu kaszubskiego.
Zwiedzanie Muzeum odbywa się wyłącznie z przewodnikiem. Dodatkowe informacje oraz dni i godziny zwiedzania znajdują się na stronie: https://m.facebook.com/ITZukowo oraz pod numerem telefonu 533266754.
